„Chcę kupić pompę ciepła”. Gdy powiesz to w punkcie sprzedaży, nie wyjdziesz z niego przez kilka godzin. Instalator zasypie Cię pytaniami: powietrzna, gruntowa czy wodna? Czy budynek ma już instalację grzewczą? Czy planujesz korzystać z pompy wyłącznie do ogrzewania, czy również do przygotowania c.w.u.? Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje o rodzajach pomp ciepła, żebyś dobrze przygotował się do rozmowy.
Pompa ciepła: powietrzna, gruntowa czy wodna?
Ogólna zasada działania pomp ciepła jest podobna dla wszystkich urządzeń: energia cieplna jest pobierana z otoczenia przez ciekły czynnik chłodniczy. Następnie jego temperatura i ciśnienie zostają podniesione, a stan skupienia zmienia się na gazowy. Gaz trafia do skraplacza, gdzie przekazuje energię do wody w instalacji grzewczej. W kolejnym kroku czynnik przekazywany jest do zaworu rozprężnego, a dalej wraca do stanu wyjściowego. Proces zaczyna się od nowa, czynnik krąży bowiem w obiegu zamkniętym.
Gdzie więc miejsce na różnice? Po pierwsze w dolnym źródle ciepła, czyli medium, z którego pompa ciepła pobiera energię. W zależności od rodzaju urządzenia może to być:
- powietrze — mówimy wówczas o powietrznych pompach ciepła, które czerpią energię cieplną z powietrza na zewnątrz budynku. Większość pomp ciepła Immergas pracuje wydajnie do temperatury -25° Powietrze jest najłatwiej dostępnym źródłem energii odnawialnej, a montaż takiej pompy jest łatwy i szybki, nie wymaga bowiem dostępu do gruntowego wymiennika ciepła, studni głębinowej czy zbiornika wodnego. Powietrzne pompy ciepła mogą być instalowane niemal na każdej działce, niezależnie od jej wielkości czy warunków geologicznych;
- woda — montaż wodnej pompy ciepła jest możliwy na działkach, które mają dostęp do odpowiedniego zbiornika wodnego (jeziora, stawu, rzeki) albo przestrzeń do wykonania odwiertów w celu czerpania energii z wód gruntowych. Temperatura dolnego źródła ciepła na ogół jest stabilna, ale należy liczyć się z tym, że wody podziemne mogą zanikać albo zmieniać swój poziom w zależności od warunków hydrologicznych, co może wpłynąć na efektywność systemu;
- grunt — aby do ogrzewania wykorzystać energię skumulowaną w ziemi, potrzebna jest gruntowa pompa ciepła. Ciepło pobierane jest za pomocą poziomego wymiennika ułożonego płytko pod ziemią lub pionowych sond geotermalnych. Sięgają one nawet kilkudziesięciu metrów w głąb ziemi. Montaż tego rodzaju pompy ciepła wymaga odpowiedniej przestrzeni na działce — kolektor poziomy potrzebuje dużej powierzchni, a odwierty pionowe — głębokich i kosztownych prac ziemnych.
Czy budynek ma już istniejącą instalację grzewczą?
Jeśli pompa ciepła ma być instalowana w nowym budynku, sprawa jest dość prosta: instalację można zaprojektować w taki sposób, aby współpracowała z niskotemperaturowym systemem grzewczym, takim jak ogrzewanie podłogowe. To spowoduje, że pompa ciepła będzie działać z najwyższą efektywnością, a cały system będzie zoptymalizowany pod kątem oszczędności energii.
Inaczej wygląda montaż pompy ciepła w modernizowanym budynku. Jeśli jest w nim gaz, to świetnie się składa, można bowiem zastosować hybrydową pompę ciepła. Urządzenie to łączy działanie pompy ciepła z kotłem kondensacyjnym i pozwala na swobodne zarządzanie źródłami energii. W zależności od temperatury zewnętrznej i kosztów ogrzewania, system automatycznie przełącza się między OZE a gazem, wybierając rozwiązanie najbardziej efektywne w danym momencie. Przy umiarkowanych temperaturach większość ciepła dostarczy pompa, a gdy zapotrzebowanie na moc grzewczą wzrośnie, kocioł gazowy uruchomi się automatycznie.
Jeśli w budynku są tradycyjne grzejniki wysokotemperaturowe, które potrzebują temperatury zasilania rzędu 70°C, można rozważyć montaż wysokotemperaturowej pompy ciepła.
Rodzaje pomp ciepła: monoblok i split
Mówiąc o rodzajach pomp ciepła, trzeba jeszcze wspomnieć o pompach typu split i monoblok. Różnią się one budową:
- pompa ciepła typu monoblok składa się z jednej, hermetycznie zamkniętej jednostki zewnętrznej, w której jest m.in. układ chłodniczy. Jest fabrycznie napełniona czynnikiem chłodniczym, co upraszcza montaż;
- pompa ciepła typu split składa się z dwóch jednostek (zewnętrznej i wewnętrznej) połączonych przewodami z czynnikiem chłodniczym. Taka budowa zwiększa ochronę przed warunkami atmosferycznymi. Montaż pompy typu split (np. z serii Immergas MAGIS PRO) wymaga wykonania szczelnych połączeń chłodniczych i musi być przeprowadzony przez uprawnionego instalatora.
Dodatkowe funkcje pomp ciepła
Przygotowywanie ciepłej wody użytkowej albo chłodzenie pomieszczeń nie wymaga specjalnego rodzaju pompy ciepła. To po prostu dodatkowa funkcjonalność, o którą może zostać rozszerzone każde z wymienionych powyżej urządzeń. Wymaga to jedynie dodania odpowiednich elementów do systemu: klimakonwektora, jeśli pompa ciepła ma pełnić funkcję klimatyzatora oraz zasobnika c.w.u., jeśli ma podgrzewać wodę do codziennego użytku.
