Podjęcie decyzji o montażu pompy ciepła to wybór prostego, ekonomicznego i ekologicznego ogrzewania. By cieszyć się jego największą efektywnością, trzeba jednak zwrócić uwagę na kupno odpowiedniego rodzaju pompy – a te dzielą się na dwa podstawowe typy: monoblok oraz split. Różnią się przede wszystkim budową, co wpływa między innymi na miejsce montażu oraz proces instalacyjny. Podpowiadamy, jakie zalety mają oba rozwiązania, a także którą pompę ciepła wybrać – monoblok czy split!
Pompa ciepła monoblok – co to jest?
Cechą charakterystyczną pompy ciepła typu monoblok jest fakt, że składa się z pojedynczej jednostki. To zatem samodzielne urządzenie, w którym znajduje się zarówno cały układ hydrauliczny, jak i chłodniczy. Składają się na nie:
- pompa cyrkulacyjna odpowiedzialna za rozprowadzanie czynnika grzejnego po instalacji C.O.,
- naczynie przeponowe, które wyrównuje ciśnienie w instalacji,
- wymiennik płytowy, który wymieni ciepło między czynnikiem chłodniczym a grzewczym,
- parownik odbierający ciepło z powietrza i odparowujący czynnik chłodniczy,
- sprężarka odbierająca czynnik chłodniczy będący już w formie gazu i podnosząca jego ciśnienie, a tym samym temperaturę,
- zawór rozprężny odpowiedzialny za rozprężenie czynnika chłodniczego, a tym samym gwałtowne obniżenie jego ciśnienia i temperatury.
Pompa ciepła monoblok jest montowana na zewnątrz budynku, w niewielkiej odległości od ściany (ok. 30 cm), nieco powyżej linii gruntu (ok. 40 cm). Ciepło zostaje do niego przetransportowane przy pomocy rur.
Pompa ciepła split – co to jest?
- Pompa ciepła split, w odróżnieniu od monobloków, składa się z dwóch jednostek: wewnętrznej oraz zewnętrznej. Jednostka wewnętrzna zawiera części układu hydraulicznego, tj. naczynie przeponowe, wymiennik płytowy oraz pompę cyrkulacyjną, natomiast zewnętrzna – wszystkie elementy układu chłodniczego, czyli parownik, zawór rozprężny i sprężarkę.
- Jak sugerują same nazwy, jednostkę wewnętrzną montuje się w środku budynku, natomiast zewnętrzną – poza nim. Obie części urządzenia zostają połączone przewodami, przekazującymi między nimi czynnik chłodniczy.
Którą pompę ciepła wybrać?
Podstawowa różnica między pompą ciepła typu split a monoblok dotyczy oczywiście czasochłonności montażu. Urządzenia składające się z dwóch jednostek są pod tym względem nieco bardziej angażujące.
Należy mieć też na uwadze, że podczas instalacji pompy ciepła split trzeba zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią odległość między jednostką wewnętrzną i zewnętrzną. Ta uzależniona jest od ilości krążącego w nich czynnika chłodniczego – zalecana odległość to zwykle od 6 do 8 metrów, może być jednak inna w przypadku każdego modelu pompy. Warto w tym miejscu podkreślić, że choć część osób uważa, że taka wymiana czynnika chłodniczego może powodować straty energii, to w rzeczywistości ta jest nieznaczna, o ile zostanie zastosowana odpowiednia odległość między jednostkami.
Pompy ciepła split są zazwyczaj tańsze od monobloków, co ma związek z ich mniej skomplikowaną budową. Wymagają jednak znalezienia miejsca na montaż wewnątrz budynku, przy czym jednostka wewnętrzna nie jest bardzo duża; rozmiarem przypomina kocioł gazowy (dokładne wymiary mogą być inne w przypadku każdego modelu). Nie trzeba natomiast organizować dodatkowej przestrzeni na przechowywanie paliwa, jak w przypadku tradycyjnych kotłów węglowych.
Przy wyborze pompy ciepła należy również pamiętać, że pompy ciepła typu split wymagają do montażu uprawnienia F-gazowych, w odróżnieniu od monobloków. Ma to związek z faktem, że instalator musi wykonać część instalacji chłodniczej. W przypadku pomp typu monoblok nie ma żadnego ryzyka popełnienia błędu instalacyjnego, ponieważ układ chłodniczy jest hermetycznie zamknięty wewnątrz obudowy i nie budzi ryzyka wycieku.
Pompa ciepła monoblok czy split?
Dla niezdecydowanych – hybrydowa!
Wahając się przy wyborze między pompą ciepła monoblok i split, warto poprosić o poradę profesjonalnego instalatora. Pomoże on nie tylko podjąć decyzję o typie pompy, ale również dobierze jej optymalną moc. To jeden z najważniejszych elementów kupna odpowiedniego urządzenia, od mocy zależy bowiem efektywność pracy pompy. Należy ją dopasować między innymi do kubatury pomieszczeń, roku budowy nieruchomości, poziomu szczelności okien i drzwi, stopnia izolacji budynku i wielu innych czynników, pomoc fachowca będzie zatem konieczna.
Warto jednak mieć na uwadze również trzecie, mniej popularne w Polsce, za to niezwykle ekonomiczne rozwiązanie – czyli hybrydową pompę ciepła. To urządzenie, które łączy cechy powietrznej pompy typu split oraz kotła gazowego. Tak jak ta pierwsza, składa się z dwóch jednostek – wewnętrznej oraz zewnętrznej. Wyróżnia się jednak integracją z ogrzewaniem gazowym, dzięki któremu pompa automatycznie dobiera system grzewczy do warunków panujących na zewnątrz, tak, by było maksymalnie ekonomiczne.
Tym samym urządzenie oszczędza poziom poboru energii elektrycznej. W praktyce oznacza to, że w najbardziej mroźne dni pompa uruchamia kocioł gazowy, w najcieplejsze pracuje tylko z wykorzystaniem energii cieplnej czerpanej z powietrza, a przy „średniej” temperaturze gaz stanowi wsparcie dla pompy. To innowacyjne rozwiązanie, które pozwala sporo zaoszczędzić na rachunkach za prąd, szczególnie podczas wyjątkowo ciężkich zim.