Czy wiesz, że temperatura spalin z tradycyjnego kotła gazowego przekracza 100°C, podczas gdy spaliny z kotła kondensacyjnego zwykle mają poniżej 60°C? Jest to zasadnicza różnica, która implikuje kolejne. W efekcie systemy kominowe dla kotłów kondensacyjnych, którymi spaliny są odprowadzane, muszą być wykonane z odmiennych materiałów. Zapewni to systemowi grzewczemu maksymalną efektywność oraz bezpieczeństwo. Czytaj dalej i poznaj szczegóły.
Jaki odczyn mają spaliny z kotła kondensacyjnego?
Spaliny z kotła kondensacyjnego mają odczyn kwaśny. Wynika to m.in. z obecności związków siarki czy azotu. Siarka zawarta w gazie ziemnym w trakcie spalania utleniana się, a produktem tego procesu jest tlenek siarki. Związek ten reaguje z wodą w spalinach i tworzy kwas siarkowy. Podobnie jest z azotem, który reagując z parą wodną, tworzy kwas azotowy. Obecność tych kwasów w spalinach może prowadzić do korozji materiałów, z których wykonane są elementy kotła i systemu kominowego.
Skoro już pokusiliśmy się o małą powtórkę z chemii, warto dodać, że te same pierwiastki występują w węglu czy drewnie. Zatem produktem ubocznym spalania tych paliw kopalnych również będą kwas siarkowy i azotowy. Czemu więc kominy do starych kotłów na węgiel mogą być ceglane, a do nowoczesnych kotłów kondensacyjnych muszą być wykonane ze stali nierdzewnej kwasoodpornej? Różnica tkwi w sposobie działania obu urządzeń.
Jak działa kocioł gazowy kondensacyjny?
Kocioł kondensacyjny zapewnia ciepło w systemie ogrzewania nie tylko za sprawą spalania gazu ziemnego, ale też odzyskania ciepła z gazów spalinowych, które w tradycyjnych urządzeniach uwalniane są od razu do atmosfery.
Podobnie jak w tradycyjnych kotłach, gaz w kotle kondensacyjnym jest spalany w komorze spalania. Wytwarzane ciepło jest następnie używane do ogrzania wody przepływającej przez kocioł, a następnie płynącej w rurach C.O. w budynku. Tutaj analogie kończą się. Zasadnicza różnica polega na tym, co dzieje się z produktami ubocznymi tego procesu — kocioł kondensacyjny jest wyposażony w odpowiednio skonstruowany wymiennik ciepła, który pobiera ciepło z gorących spalin. Gazy te są następnie schładzane do temperatury, w której zawarta w nich para wodna kondensuje, co pozwala na przekazanie dodatkowego ciepła do systemu ogrzewania.
Dzięki wykorzystaniu ciepła ze spalin kotły kondensacyjne mogą osiągnąć efektywność nawet powyżej 100 proc., w porównaniu do 70-85 proc. w tradycyjnych kotłach. To sprawia, że ta technologia jest znacznie bardziej ekonomiczna i ekologiczna.
Ponadto jak już wspomnieliśmy, spaliny emitowane przez kocioł kondensacyjny są znacznie chłodniejsze niż te z tradycyjnych kotłów. Mają też niższą zawartość szkodliwych substancji. Mimo kondensacji wciąż jest w nich para wodna, która w połączeniu z innymi związkami chemicznymi, może powodować korozję. Stąd konieczność zastosowania specjalnych materiałów w systemie kominowym: stali kwasoodpornej lub ceramiki.
Co to są systemy koncentryczne do kotłów kondensacyjnych?
Jeśli dotychczas przedmiotem Twojego zainteresowania nie były kotły kondensacyjne, być może obce jest Ci określenie „rura w rurze”. Odnosi się ono do konstrukcji przewodów kominowych, która umożliwia jednoczesne odprowadzanie spalin na zewnątrz oraz doprowadzanie do kotła powietrza potrzebnego do spalania z zewnątrz. Koncentryczne systemy powietrzno-spalinowe stosowane są najczęściej właśnie w kotłach gazowych kondensacyjnych.
Potoczna nazwa nawiązuje do tego, że jedna rura znajduje się wewnątrz drugiej. System koncentryczny działa w sposób, który umożliwia jednoczesne, bezpieczne i efektywne dostarczanie powietrza oraz odprowadzanie spalin. Powietrze zewnętrzne przepływa przez przestrzeń pomiędzy rurą zewnętrzną a wewnętrzną, natomiast spaliny są odprowadzane rurą wewnętrzną. Najczęściej takie rury mają średnicę 80/125 mm lub w przypadku krótszych kominów — 60/100 mm (pierwsza liczba to średnica rury wewnętrznej, druga liczba wyraża średnicę rury zewnętrznej).
System koncentryczny może być stosowany zarówno w nowych budynkach, jak i modernizowanych starszych instalacjach. W tym celu w kominie należy umieścić specjalny wkład koncentryczny ze stali nierdzewnej kwasoodpornej. Jeśli do komina nie pasuje standardowy wkład, można zamówić robiony na zamówienie. Zawsze przy montażu trzeba jednak pamiętać, aby wykonywał go certyfikowany instalator, który zadba o to, aby system był szczelny i bezpieczny.
Przy okazji warto przypomnieć, że protokół odbioru pionów wentylacyjnych i kominów spalinowych, wystawiony przez mistrza kominiarskiego lub osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, jest niezbędnym dokumentem wymaganym do zawiadomienia o zakończeniu budowy.
Komin do kotła gazowego kondensacyjnego przez ścianę. Czy to możliwe?
Pytanie o możliwość instalacji systemu kominowego do kotła kondensacyjnego przez ścianę pada najczęściej w kontekście budynków termomodernizowanych, gdy stary komin ma nietypowy kształt i trudno zamontować w nim wkład koncentryczny lub w przypadku nowych budynków, w których projektant nie przewidział komina. W nowych budynkach rozwiązanie to stosuje się po to, aby uniknąć instalacji tradycyjnego komina prowadzonego przez dach — jest bowiem tańsze i szybsze.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami[1] dopuszcza się wyprowadzanie przewodów spalinowych od urządzeń gazowych z zamkniętą komorą spalania bezpośrednio przez ściany zewnętrzne budynków, jeśli urządzenia te mają nominalną moc cieplną nie większą niż:
- 21 kW – w wolno stojących budynkach jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej;
- 5 kW – w pozostałych budynkach mieszkalnych.
Przepisy określają również, jak usytuowane powinny być wyloty takich przewodów spalinowych: wyżej niż 2,5 m ponad poziomem terenu. Wyjątkowo mogą być one zlokalizowane poniżej 2,5 m, ale nie mniej niż 0,5 m ponad poziomem terenu, jeżeli w odległości do 8 m nie znajduje się plac zabaw dla dzieci lub inne miejsca rekreacyjne. Ponadto odległość tych wylotów od najbliższej krawędzi okien otwieranych i ryzalitów przesłaniających, powinna być nie mniejsza niż 0,5 m.
[1] Obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie