Jeśli planujesz wziąć dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze”, musisz wiedzieć, czym jest lista ZUM. Jeśli bowiem nie ma na niej wybranego przez Ciebie urządzenia, nie otrzymasz wsparcia finansowego. To efekt aktualizacji warunków programu, które obowiązują od 14 czerwca 2024 r. Zanim więc złożysz wniosek, sprawdź jak korzystać z listy ZUM i jak znaleźć na niej konkretną pompę ciepła.
Czym jest Lista Zielonych Urządzeń i Materiałów?
Od 14 czerwca 2024 r. lista ZUM (Zielonych Urządzeń i Materiałów) jest spisem urządzeń, których zakup można rozliczyć w ramach kosztów kwalifikowanych Programu „Czyste Powietrze”. Urządzenia i materiały spoza listy, które zostaną wskazane we wnioskach złożonych od tego dnia, nie będą dotowane z pieniędzy z programu. Nowe wymogi obowiązują beneficjentów, którzy złożyli wniosek o dofinansowanie 22 kwietnia 2024 r. lub później oraz rozliczają fakturę za zakup pompy ciepła wystawioną nie wcześniej niż 14 czerwca.
Przed 14 czerwca 2024 r. lista ZUM funkcjonowała jako spis rekomendowanych urządzeń wysokiej jakości i o dobrych parametrach deklarowanych przez producentów. Beneficjenci „Czystego Powietrza” mogli kierować się nią przy wyborze źródła ciepła. Regulamin programu nie narzucał jednak obowiązku wnioskowania o dofinansowanie wyłącznie urządzeń z listy. Gdyby porównać listę ZUM do znaków drogowych, można by powiedzieć, że ze znaku informacyjnego stała się znakiem nakazu.
Kto przygotowuje listę ZUM i jakie urządzenia mogą się na niej znaleźć?
Instytucją, która prowadzi listę ZUM, jest Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB). Jej współtwórcami są natomiast producenci urządzeń i materiałów, które spełniają wymagania techniczne określone w programie „Czyste Powietrze”. Jednym z producentów, którego urządzenia są na liście i mogą być dotowane, jest Immergas.
Co musieliśmy zrobić, aby m.in. hybrydowe pompy ciepła i kotły gazowe kondensacyjne Immergas znalazły się w spisie dotowanych urządzeń? Przede wszystkim potwierdzić, że deklarowane parametry pracy spełniają wymogi i normy ujęte w programie. W tym celu poszczególne modele pomp ciepła musiały zostać przebadane przez niezależnych ekspertów z jednego z 22 akredytowanych laboratoriów na terenie UE lub EFTA. Laboratoria te stosują akredytowane metody badawcze zgodne z normami wskazanymi w regulaminie programu, co gwarantuje m.in. powtarzalność badań dla wszystkich testowanych urządzeń.
Oprócz raportu z badań inne wymagane dokumenty przy ubieganiu się o wpisanie na listę ZUM to:
- etykieta energetyczna zgodna z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE),
- karta produktu zgodna z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE),
- dokumentacja techniczna (spełniająca wymogi informacji o produkcie),
- deklaracja zgodności produktu CE,
- certyfikat jakości EHPA Q, HP Keymark lub Eurovent, jeśli dane źródło ciepła ma zostać czasowo wpisane na listę ZUM (wówczas badania będą musiały zostać wykonane w późniejszym, określonym czasie).
Jakie kategorie produktów są na liście ZUM?
O dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze” można ubiegać się na urządzenia i materiały z następujących kategorii:
– pompy ciepła: powietrze/woda, powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej, powietrze/woda do C.W.U., gruntowa pompa ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej, powietrze/powietrze;
– kotły: gazowe kondensacyjne, olejowe kondensacyjne, na węgiel, na pellet drzewny o podwyższonym standardzie, na pellet drzewny, zagazowujące drewno, zagazowujące drewno o podwyższonym standardzie;
– ogrzewanie elektryczne: kotły elektrycznej i inne;
– kolektory słoneczne;
– wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła (SWM);
– mikroinstalacje fotowoltaiczne;
– materiały budowlane: izolacyjne, okna, drzwi balkonowe, drzwi tarasowe, drzwi zewnętrzne, bramy garażowe;
– węzeł cieplny.
Jak korzystać z listy ZUM?
Lista ZUM jest dostępna do wglądu na stronie internetowej: https://lista-zum.ios.edu.pl/index.aspx. Korzystanie z niej jest bezpłatne i nie wymaga logowania. Wystarczy wybrać interesującą kategorię produktu. Następnie należy wpisać nazwę producenta lub wybrać inne parametry, zgodnie z którymi chcemy dokonać wyboru sprzętu lub systemu grzewczego np. klasę sezonowej efektywności energetycznej. Po kliknięciu przycisku „Wyszukaj” wyświetli się lista wszystkich urządzeń zgodnych z preferowanymi parametrami.
Po kliknięciu nazwy modelu otwiera się strona, na której jest karta produktu i szczegółowe dane takie jak np. znamionowa moc cieplna, roczne zużycie energii (kWh), poziom mocy akustycznej wewnątrz i na zewnątrz i wiele, wiele innych przydatnych informacji. Dołączone są również wymienione wyżej dokumenty, które producenci przesłali do IOŚ-PIB.
Na podstawie nadsyłanych przez producentów wniosków, lista ZUM jest aktualizowana. Może też zdarzyć się sytuacja, że na skutek wyrywkowego badania modelu już obecnego w spisie, urządzenie zostanie z niego skreślone. Dlatego, jeśli lista ma być podstawą do wyboru urządzenia objętego dotacją, warto sprawdzać ją na bieżąco.
Czy lista ZUM jest obowiązkowa?
Wybór urządzenia z listy ZUM jest obowiązkowy przy ubieganiu się o dotację z programu „Czyste Powietrze”. Tylko takie urządzania będą kwalifikowane do dopłat.
Lista jest też świetnym katalogiem produktów wysokiej jakości, których parametry zostały potwierdzone badaniami. Wybierając jeden z nich można mieć pewność, że nie kupuje się „kota w worku” — urządzania, którego parametry podane przez producenta mają się nijak do osiągów. Zatem nawet jeśli nie planujemy wnioskować o dofinansowanie, możemy listę ZUM traktować jak spis rekomendowanych, bezpiecznych urządzeń, w które warto zainwestować. Jeśli jednak chcemy kupić produkt spoza listy, taka możliwość także istnieje.
