Unia Europejska działa w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej, m.in. poprzez zachęty do wymiany systemów ogrzewania w domach. Od kilku lat rośnie popularność pomp ciepła, które pełnią ważną rolę w planach UE. Jak uzyskać dofinansowanie pompy ciepła w Polsce?
Dofinansowanie pompy ciepła – powody zmiany sposobów ogrzewania
Obecne plany Europejskiego Zielonego Ładu zakładają, że do 2030 roku 40% energii w UE będzie pochodzić z OZE. Państwa UE odchodzą i będą odchodzić od paliw kopalnych, zastępując je niskoemisyjnymi źródłami energii i ciepła. Szczególne wyzwanie stoi przed Polską, która bazuje na spalaniu paliw stałych. W 2018 roku używało ich 45,4% do ogrzewania gospodarstw domowych.
Nieefektywne piece i spalanie węgla czy drewna generują problem ze smogiem, który ma fatalny wpływ na stan zdrowia Polaków – zanieczyszczenie powietrza odpowiada za 150 zgonów na 100 tys. osób. Żeby rozwiązać problemy z wysokoemisyjną produkcją energii oraz poprawić jakość powietrza, Unia Europejska zaproponowała m.in. elektryfikację bezpośrednią, czyli wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz ciepła z otoczenia.
Sprawia to, że rosnąć będzie popularność pomp ciepła różnego typu. Komisja Europejska wymienia je jako ważny element dekarbonizacji oraz wskazuje, że są one przyszłością ogrzewania domów. Potwierdzają to dane z rynku – w 2026 roku wartość rynku ma wynieść 15 miliardów dolarów, a w 2021 w Europie sprzedano ponad 2 miliony sztuk pomp.
Warunki dofinansowania pompy ciepła w Polsce różnią się zależnie od programu oferującego dopłaty do modernizacji ogrzewania. Najważniejsze z nich opisujemy poniżej w artykule.
Przeczytaj także: 6 zalet ogrzewania pompą ciepła.
Montaż pompy ciepła wiąże się ze sporym wydatkiem – w zależności od powierzchni budynku oraz rodzaju wybranego urządzenia może się ona wahać od 25 do 50 tysięcy zł. Jest to jednak jednorazowy koszt, który prędko się zwraca, gdyż pompy można łączyć np. z dachową instalacją fotowoltaiczną, co sprawia, że ich użytkowanie jest bardzo tanie. Polski rząd realizuje politykę klimatyczną m.in. poprzez program dofinansowań do montażu ekologicznych źródeł energii i ciepła.
– mówi Kamil Rdzanek, ekspert Immergas.
„Moje ciepło” – warunki i najważniejsze kwestie
Jednym z programów jest uruchomione na początku 2022 roku „Moje Ciepło”, który wspomaga ogrzewnictwo indywidualne oraz energetykę prosumencką. Największy nacisk kładzie na montaż pomp ciepła. Skierowano go do osób fizycznych, tj. właścicieli lub współwłaścicieli nowych domów jednorodzinnych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) udziela dopłaty do pompy ciepła, aby wspierać instalację nowoczesnych urządzeń.
Należy podkreślić fakt skierowania programu do właścicieli nowych budynków. Muszą one spełniać określone wymogi techniczne. Zgodnie z Warunkami Technicznymi z 2021 roku wskaźnik rocznego użycia energii nieodnawialnej (EP) używanej do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej w nowopowstałych budynkach nie powinien przekraczać 70 kWh/(m2/rok). Obecnie obowiązuje już wartość 55 kWh/(m2/rok).
Również wybrane urządzenie musi być nowe (tj. wyprodukowane do dwóch lat przed montażem), a beneficjent musi je eksploatować przez co najmniej 5 lat od dnia wpływu dotacji na rachunek bankowy. Co ważne, jeśli w domu znajduje się piec na paliwo stałe, dofinansowanie nie zostanie przyznane – wyjątek uczyniono tylko dla kominków służących do celów rekreacyjnych.
Wsparcie finansowe może wynosić do 30% (w wersji standardowej) i do 45% kosztów kwalifikowanych (dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny). W ich skład wchodzą koszty nabycia i montażu nowej pompy ciepła oraz opracowania dokumentacji. Wysokość dotacji zależy od rodzaju urządzenia – dla powietrznych pomp ciepła będzie to maks. 7 tys. zł. Na kwotę dofinansowania nie ma wpływu dochód wnioskodawcy.
W przypadku pomp ciepła powietrze-woda warto zdecydować się na urządzenie o najwyższej klasie efektywności energetycznej (najlepiej A+++ dla 35°C i A++ dla 55°C) i możliwości pracy w temperaturach zewnętrznych wynoszących do -25°C. To zapewni bezproblemowe, wieloletnie użytkowanie. Jednym z produktów spełniających te wymogi jest pompa ciepła powietrze-woda typu split Magis PRO V2 od Immergas. Można ją także łączyć z instalacją fotowoltaiczną.
Program będzie realizowany jeszcze do 2027. Kwalifikują się od niego urządzenia zakupione pomiędzy 1 stycznia 2021 a 31 grudnia 2026 roku. Osoby, które zamontowały pompę ciepła przed złożeniem wniosku, mogą liczyć na refundację poniesionych kosztów.
„Czyste powietrze” – dofinansowanie do ogrzewania
Uzyskanie dofinansowania na montaż pompy ciepła jest możliwe także przez program „Czyste Powietrze”. Działa on od 2018 roku i ma na celu wymianę nieekologicznych kotłów na paliwa stałe na ekologiczne źródła ciepła. Cieszy się on dużym zainteresowaniem ze strony Polaków – od jego startu złożono już 408 tysięcy wniosków na łączną kwotę prawie 7 miliardów zł.
W ramach programu powstała też lista „Zielonych Urządzeń i Materiałów” (lista ZUM), w której znaleźć można wszystkie urządzenia dopuszczone do użytku w jego ramach.
Obecnie składanie wniosków do programu jst niemożliwe ze względu na decyzję NFOŚiGW, który ogłosił wstrzymanie programu 28.11.2024. Zgodnie z zapowiedziami „Czyste Powietrze” zostanie uruchomione ponownie 31 marca. Okres zawieszenia ma pozwolić na naprawienie nieprawidłowości i przygotowanie niezbędnej reformy programu. Więcej na temat zawieszenia programu i proponowanych zmian możesz przeczytać w naszym artykule: „Czyste Powietrze” zawieszone – dlaczego i co robić dalej? Urządzenia Immergas na liście ZUM.
Wysokość dofinansowania w programie „Czyste Powietrze” do tej pory zależała od rocznego dochodu beneficjentów. Nie wiadomo na razie, czy planowane reformy zmienią poszczególne warunki.
Bez względu na przynależność do kategorii, dofinansowanie można uzyskać na demontaż starego systemu ogrzewania i zakup oraz montaż powietrznej lub gruntowej pompy ciepła do ogrzewania albo przygotowania ciepłej wody użytkowej. Co ważne, wysokość dotacji zależy od inwestycji w instalację fotowoltaiczną – ci, którzy się na nią zdecydują,mogą liczyć na wyższą kwotę dofinansowania.
– mówi Kamil Rdzanek, ekspert Immergas
Wybierając urządzenie, trzeba myśleć długofalowo i rozważyć wszystkie czynniki. Dobrze jest od razu zdecydować się na produkt z wyższej półki, który będzie spełniać najsurowsze wymogi techniczne. Warto też rozważyć instalację systemu hybrydowego, który pozwoli na ekonomiczne ogrzewanie domu, umożliwiając zmianę stosowanego paliwa w zależności od jego cen czy warunków zewnętrznych. Jednym z tego typu produktów jest hybrydowa pompa ciepła MAGIS COMBO 6 V2.
Ulga termomodernizacyjna – jak stosować?
Programy oferujące dofinansowanie pompy ciepła to ważna w wymianie źródeł ogrzewania. Montaż nowego urządzenia można także odliczyć od podatku. Od 1 stycznia 2019 roku obowiązuje ulga termomodernizacyjna, która obejmuje termomodernizację budynków jednorodzinnych. Odliczenia można dokonać w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki np. na wymianę pieca na paliwo stałe na instalację pompy ciepła. Dotyczy ona wyłącznie wybudowanych budynków i można z niej korzystać przez maksymalnie 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek.
Mogą z niej korzystać podatnicy rozliczający się według zasad ogólnych, opodatkowani podatkiem liniowym oraz płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Pod warunkiem, że są właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych budynków mieszkalnych i ponieśli wydatki na ich termomodernizację. Maksymalna wysokość odliczenia na jednego podatnika wynosi 53 tys. złotych, co oznacza, że współmałżonkowie mogą odliczyć maksymalnie 106 tys. złotych.
Aby otrzymać ulgę, należy spełnić kilka warunków. Po pierwsze, konieczne jest rozpoczęcie termomodernizacji własnego domu. Po drugie, do odliczenia wliczane są tylko towary, produkty lub usługi zgodne z wykazem, który znaleźć można w Rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Inwestycja musi zakończyć się w ciągu trzech lat, a wydatki należy odliczać na bieżąco w deklaracjach PIT.
Programy oferujące dofinansowanie pompy ciepła, ulgi podatkowe oraz zachęty ze strony instytucji rządowych i międzynarodowych. To wszystko sprawia, że montaż nowoczesnego urządzenia to jak najbardziej opłacalna inwestycja. Pompy ciepła są jednymi z najbardziej ekologicznych sposobów ogrzewania, co potwierdzają dane i plany Unii Europejskiej.
Wybierając pompę ciepła, warto zdecydować się na rozwiązania najwyższej klasy, aby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne domu na wiele lat. Zapoznaj się z naszą ofertą i wybierz najlepsze urządzenie dla siebie.
Dopłaty do pompy ciepła – pozostałe programy
Dobrym sposobem na pozyskanie środków jest też program „Zwrot za piec”, który pozwala na uzyskanie dofinansowania w wysokości nawet 2173zł. Otrzymaną kwotę można przeznaczyć na zakup nowoczesnych urządzeń grzewczych. Jest to dodatkowy program, w którym można otrzymać dofinansowanie niezależnie od „Czystego Powietrza”.
Innym źródłem finansowania wymiany źródeł ogrzewania jest „Agroenergia” – program dedykowany dla właścicieli i dzierżawców nieruchomości rolnych. Łączna powierzchnia ich użytków rolnych musi zawierać się w przedziale od 1 do 300 ha. Ponadto przez co najmniej rok przed złożeniem wniosku powinni osobiście prowadzić gospodarstwo. Mogą też prowadzić działalność rolniczą lub gospodarczą w zakresie usług rolniczych.
Program podzielony jest na dwie części. Obecnie możliwe jest uzyskanie dofinansowania dla przedsięwzięć w ramach części pierwszej obejmującej instalacje fotowoltaiczne, wiatrowe i pompy ciepła, w tym systemy hybrydowe i towarzyszące magazyny energii elektrycznej. Nabór wniosków ma trwać jeszcze do 30.09.2025 roku.
